MIRAC KANDILI

  Wiesbaden DİTİB Merkez Camii

Din Görevlisi Fuat KESKİN'in Mirac Kandili'ne özel yazisi 

Malumlarınız Mübarek Recep ayının 27.gecesi (16 Haziran2012 Cumartesi gününü 17 Haziran 2012 Pazar gününe bağlayan gece) Miraç Kandilidir.Bu vesile ile Sizlerin,efrâd-ı ailenizin ve sevdiklerinizin Kandilini en kalbi duygularımla tebrik ederim.Yüce Allah dualarımızı dergahında şimdiden kabul eylesin.Bu mübarek gün ve gecelerin feyz ve bereketinden istifade etmeyi hepimize nasip eylesin.

Allah yar ve yardımcımız olsun.
Selam ve muhabbetlerimi arz ederim...

raç

- Miraç Ne Demektir?

 - Miracı Nasıl Anlamak Gerekir?

 - Miraç Nasıl Gerçeklesir?

 - Peygamberin Miracı Nasıl Olmustur?

 - Niçin Miraç Edilir?

MIRAC  Ne Demektir?

Kelimenin lügattaki karsılıgı: Hazret-i Peygamber’in Allah’la görüsmesi; Ruhun

yükselmesi; Merdiven’dir. Miraç, tasavvufi bakımdan farklı cümlelerle tarif edilebilirse de,

kısaca: “Insanın kemalâtının yükselmesi” olarak anlasılır.

Miraç, kabaca: göge çıkmak, kanatlanmak, her tarafa ulasmak olarak tarif edilse bile,

esası; kâinatı kapsayacak sekilde küresel bir genisleme ve kâinatı kafanın içine sıgdırma

olayıdır. Bu da, kisinin; basiret adı verilen akıl ve nur gözlerinin açılması ve kendini

kâinatla bir noktada toplaması veya baska bir deyimle, içindeki kâinatı müsahede

etmesi demektir.

Bir insan için miraç, ilahi âleme uruc etmek demektir. Uruc denince çok kimse bunu

kanatlanıp, uçmak zanneder. Halbuki, bu uçma, insanın fikirlerinin yükselmesi,

yücelmesidir.

“Tuttu dostum elimden aldı beni

  Dünyaya gelmek hüner degildir”

ifadesi de aynı anlamdadır. Buradaki yükselme de fikren, yani düsüncelerin güzellesmesi

seklinde olacaktır. Bu husustaki yanılma; sema kelimesiyle neyin kastedildiginin

bilinmemesinden ve semanın gökyüzü olarak algılanmasından kaynaklanır. Gökyüzü;

fezadır, yokluktur, sema ise; insanın zekâ ve fikir âleminin yüksek seviyeleridir.

Yükselinen sema budur. Zaten, biz de oradan geldik.

Miraç etmek, ilim semasında yükselmektir. Zahir ulemasının dedigi gibi göge çıkmak

degil... Onların anladıgı sema, insandaki semanın yansımasıdır. Çünkü, çok mükerrem

olarak yaratılan insandır, kâinat degil... Buraları bu sekilde anlayamayanlar, bu konuda

hiç bir seyi dogru dürüst anlatamazlar.

Miracın, enfüsî ve âfakî olanı vardır. Enfüs te, âfak ta Allah’ın olduguna göre, uruc eden, miraç eden Allah’tır. O’ndan baska mevcut olmadıgına göre: “Bugün dininizi

tamamladım” <5-3> Allah’tan olmustur.

Enfüste, zuhur karsılıklı olursa; mürsit, mürit arasındaki alısveris meselesi ortaya çıkar

ki, bu da Mescid-ül Haram ve Mescid-ül Aksa iliskisine benzer. “Hakiki uruc; mürsid-i

kâmilin kendi âzâ ve kuvâsında seyrinden ibarettir” dense, yanlıs bir sey söylenmis

olmaz. Çünkü, onun kâinatı: “Kâinat bir ceset ruhu Mevlâna” mısraındaki gibidir. Iste,

miracın en kısa açıklaması budur.

Miracı Nasıl Anlamak Gerekir?

Miraç keyfiyeti, akılla kolayca ögrenilebilecek ve anlasılabilecek bir sey degildir. Çünkü,

zahir ulemasının dedigi gibi, bir uçma olayı degildir. Miraç; insan düsüncelerinin iyice

berraklasması ve ruh halini alması demektir. Düsünce, bu hale gelirse insan uçabilir.

Katılık âlemindeki insan, yaptıgı madeni uçakları uçurabilir, hatta kendi de onların içine

girip uçabilirken, tamamen latif hale gelmis olan ruh uçmaz mı? Tabiatıyla uçar. Bunu,

suyun buz olarak kaldıgı sürece uçamamasına, ama kaynatılıp, buhar haline

getirildiginde uçmasına benzetmek mümkündür. Insan da ruh haline gelebilirse, kolayca

uçabilir. Ruh, zaten uçmaktadır. Uçan ruh nereye gider? Kendine uyum saglayan yere

gider ki, bu da aynı uyumu saglayan kimselerdir.

Allah: “Insanı güzel surette yarattık” <95-4>, “Sonra onu asagının asagısına attık”

<95-5> âyetleriyle: “Sizleri latif âlemin malı olarak yarattım, sonra en alt mertebe olanbu katı âleme attım” dedikten sonra, bize: “De ki biz Allah’tan geldik ve sonunda O’na

dönecegiz” <2-156> dedirtmek suretiyle de tekrar bu merdivenleri çıkıp, o âleme

gidecegimizi bildirmektedir. Bu kesafet âleminde aslınızı unuttugunuz için, bildirici

göndererek ne oldugumuzu ögretmekte, çıkarken zorluk çekmememiz için de: “Ölmeden

evvel ölünüz” diye ilave etmektedir.

Kâinat bir cesettir. Içinde yasayan insandır, biziz!.. Her taraf bizimdir. Onun için, bir

anda Hakk’a ulasabiliriz. “Biz âyetlerimizi enfüste ve âfakta gösteririz ki onların hak

oldugunu açıkça görüp anlayabilesiniz” <41-53> âyeti geregince enfüs te, âfak ta O

olduguna göre, nasıl kendinden kendine miraç etmez? Miraç, merdivendir. Bu

merdivenin en üst basamagına (mertebesine) çıkan da, en alt basamagına inen de

Kendi’dir.

Biz asagıdan yukarıya mı çıktık, yukarıdan asagıya mı indik, yoksa ikisi arasında mı

kaldık? “Sonra iyice yaklasıp sarktı” <53-8>, “Araları iki yay kadar veya daha az kaldı”

<53-9> âyetine göre biz; yukardan asagıya, letafet âleminden kesafet âlemine geldik.

Daha önce letafet âlemindeydik.

Latif âlemde, beseriyetin aklının erdigi yerlere birer isim konmustur. Ama daha ötesini

Kendi’nden baskası bilmedigi için, onlara “Ilahi âlemler” denip geçilmistir. Beseriyetin

idrak edebildigi yerlere mertebe denmistir. Bunlardan en asagıda olanı Nasut’tur. Bunun

özeti de insandır. Bu bes mertebenin besi de insandır. Bes vakit namaz konmasının

nedeni de, bu bes mertebeyi anlatabilmektir. Bes mertebeyi hatmeden insan, uruc edip,

geri dönmüs, yani miracını tamamlamıs ve geri döndügünde de: “Beni gören O’nugördü” demeye hak kazanmıstır. Allah herkese nasip etsin!...

Miraç, enfüsle âfakın birlesme noktasıdır ki, buna biz: “Cem noktası” diyoruz. O noktada,

kisinin kendinden eser kalmamıstır. Sadece O vardır ve O da bir nokta halindedir ki,

Hazret-i Ali’nin: “Kâinatın özeti” diye nitelendirdigi Nokta-yı tahtelbâ budur. Onun: “Bu

noktada kâinat dürülüdür” dedigi, dürülü olan sey ise, akıl nurudur.

Insan, aklını gelistirdikçe uruc eder. Urucun sonuna miraç (Cem noktası) denir. Bundan

sonra tekrar avdet edilir. Miraçtan dönmüs olanlara: “Mercu” denir. Rücu, yükselen akla

“Geri dön” emri verilmesi demektir. Urucun basındaki ayın harfi, rücuda sona geçmistir

ki, bu aynen yürüyüs yapan askerlere “Geri dön” emri verilmesi gibi bir durumdur. Uruc

ve rücu kelimelerindeki harfler aslında birer insandır ve kelimeyi meydana getirebilmek

için sıralanmıslardır.

Uruc ve rücu, birbirinin zıttıdır, ama bu zıtlık sonuçta aynı kapıya çıkar. Zıtlıgı, urucun

basındaki ayın harfinin miraçtan sonra sona geçmesinden dolayıdır. Ama, urucun râ’sının

rücu’da basa geçmesi, neticede her ikisinin de aynı noktada bulustugunun

göstergesidir. Bu durumda rücu, miraçtan sonrası için geçerlidir ki, bu da: “Her çıkısın bir

inisi vardır” kuralının geregidir.

Miracı dörde ayırmıslardır. Piramidin tepe noktası Allah’tır. Arapça’da Allah kelimesinden

bir elif kaldırıldıgında lillâh olur, lillâh’tan bir lâm kaldırılırsa lehû, ondan bir lâm daha

kaldırılırsa da geriye Hû kalır ki, bunlar da mertebelerdir demistik.

Miraç; aslına kavusup, aslında fenâ bulmak olduguna göre, her canlının, hatta cansız

diye nitelendirdiklerimizin bile bir miracı vardır. Yani her canlının amacı, kendini kendinde

bulmaktır. Örnegin: Bir bugdayı ele alalım. Ektigimiz zaman önce alaz verir. Sonra o alaz

sararıp, kururken sap çıkar. Sap ta büyür, tanelerini meydana getirir, sararır, koparılıp,

ögütülerek tanesinden ayrılır. Sapı da saman olur. Böylece, bugdaydan tekrar bugday

meydana gelmesine: “Bugdayın miracı” denir.

Cansız farz ettigimiz bir seyin miracına örnek olarak, su sehpayı ele alalım. Bu sehpa,

sehpa olmazdan önce suntaydı. Daha önceleri de sırasıyla; kalas, kütük, tomruk, agaç,

fidan, ve nihayet gayb-ül guyûb, yani bir tohumdu. Tohumun ne oldugunu, ancak

meydana çıkıp, agaç olduktan ve meyvesini verdikten sonra, çekirdegini görünce

anlayabiliyoruz. Iste bir sehpanın dahi geriye gidilerek aslına kavusturulması olayı bir

irfaniyet, yahut sehpa için miraçtır.

Keza, bir tohumun yere düsüp, filizlenmesi, gelisip, agaç olması, meyve ve tekrar tohum

vermesi de, onun miracını tamamlaması, yani namazını kılıp, Fatiha’sını okuması, yahut:

“Bugün dininizi tamamladım” <5-3> demesi demektir. Bu kural insan da dahil olmak

üzere her sey için geçerlidir. Ancak, insanda digerlerinden farklı olan tarafı, bilinçli

olmasıdır. Çünkü, insan, mevalid-i selâseden geçerek insan halini almıstır. Biz de evvela

tas âlemindeyken, oradan bitki, sonra hayvan ve daha sonra insan âlemine geldik. Bu

âlemde de yine gıdamız topraktan, yani birinci mertebeden gelmektedir. Bu ilk mertebe

adeta anamız gibidir. Hem bizi meydana getirmistir, hem de gıdamızı saglamaktadır.

Tıpkı annemizin bizi dogurup, kendi sütüyle beslemesi gibi...

Miracın insanda farklı oldugunu söyledik. Bu farklılık insanda akıl nuru ve idrak melekesi

olmasından dolayıdır. Insan mertebe-i cem’de Kendi’ni bulur, ama Allah, onu tekrar

kalıbına döndürür. Bu ikinci dönüs, bilinçli bir dogustur ve kalıp ta artık eskisi gibi

bilinçsiz bir kalıp degil, bilinçli bir kalıptır ki, buna tasavvuf dilinde: “Ruh-u Izafi”

denmektedir.

Tasavvuf dilinde, dünyaya gelis keyfiyetine: “Kavs-i nüzulî” denir. Efendi’nin yaptırdıgı

miraca: “Kavs-i urucî” adı verilir. Miraçtan sonra kalıba dönmeye ise: “Kavs-i hubutî”

denir, çünkü bu bilinçli bir dönüstür. Eger kavs-i hubutî gerçeklesmez ve kavs-i urucî’nin

tepesinde kalınırsa, o zaman, “Meczubiyet”ten bahsedilir. Cem mertebesinin tezahüratı

olan bu davranısın nedeni; bu mertebede halkıyet olmaması ve kisinin mahviyette

kalarak, sahv’a ugraması, böylece de insanlık âlemindeki durumunu kaybedip, Allah’ın

istedigi sekilde yasar hale gelmesidir. Kisi sonunda sahva gelir, insanlık âleminde uyanır

ve kendini bilirse, yani insanlık âlemine geri dönerse, o zaman, ricat ettigi için: “Seyh-i

Mercu” diye anılır. Daha sonra yine gidilecektir. Zaten hayat gelip, gitmekten ibaret degil

midir?

Geri dönüsün amacı; birini daha uyandırıp, yukarıya kaldırmaktır ve bu isi yapmak, o

kisinin görevidir. Böyleleri, etraflarında toplananları uyarıp, ilmen en yüksek mertebelere

kadar çıkarırlar. Ama, bu çıkıs ilmendir. Içlerinden Allah’ın takdir ettigi bir veya bir kaçı,

ögrendiklerinin içinde yasayarak: “Oldum” degil, “Öldüm” diyebilir.

O halde miraç: Daha sonra hakikat bahsinde teferruatlı olarak anlatacagımız, akreple,

yelkovanın üst üste gelip, birlesmesi olayıdır. Onun için Peygamberimiz’e miracında: “Dur

yâ Muhammed Rabb’in namaz kılıyor”, yani “Namaz kılan sen degilsin, benim” denmistir.

Bunun üzerine de: “Allah ve melekleri peygamber’e salât ederler. Ey iman edenler ona

salât edin, selâm verin ve teslim olun” <33-56> âyeti gelmistir. Bu duruma göre namaz;

yatıp, kalkmak degil, Allah’a teslim olmak demektir.

Miraç Nasıl Gerçeklesir?

Miraç, Allah isterse kevni de olabilir. Ama, genel anlamıyla enfüsi, yani iç âlemi

ilgilendiren bir keyfiyettir. Çünkü, miraç eden gönüldür.

Miraç olayını bir balonun yükselmesine benzetebiliriz. Balonun yükselmesi için safrasının

atılması gerekir. Agırlıklar atıldıkça balon yükselir. Insanda safraya karsılık neyin

atılacagını buraya kadar ögrendik. Balonun inmesi için de havasının bosaltılması gerekir.

Bu inise de: “Hubut” denir.

Miraç; insanın düsüncelerinin yükselmesi, hubut ise; inmesi demek oldugu için: “Âdem

cennetten hubut etmistir” denir. Bunun anlamı; düsünceleri, yüksek âlemden, asagı

âlemlere, yani cennetten dünyaya inmistir demektir. Burada insanın aklına: “Cennet

neredeydi” sorusu takılır. Cennet, onun düsüncelerindeki varlıktaydı. Âdem o varlıktan

uzaklasıp, dikkatini kendi bedenine çevirince, Allah’tan uzaklasmıstır

Uruc ve miraçta beden yoktur. Eger olsaydı, Âdem, cennetteyken de bedenini görüp, örtünme zorunlugunu hissederdi.

Uruc ve hubut kelimeleri birbirinin zıttıdır. Arapçada aynı anlamı içeren diger iki kelime:

Suûd ve Nüzul’dür. Bunlar da çıkma ve inme anlamlarına gelir, ama uruç ve hubuttaki

çıkıp, inme bilinçli oldugu halde, suûd ve nüzuldeki çıkıs ve inis bilinçsizdir. Onun için

Peygamberimiz miraçtan sonra hubut etti denir, nüzul etti denmez. Buna karsılık Kur’an

nazil olmustur, yani bilmeyenlere inmistir.

Uruc dedigimiz yükselme; ruhun tealisiyle, yani bedenden çıkıp göge yükselmesiyle

degil, iç âlemde gerçeklesir. Kisi, ilmini ne kadar genisletirse, mertebesi de o kadar

yükselir.

Bu durumu, askerligi misal vererek basit bir sekilde anlatmak mümkündür. Asker

denince, erden generale kadar tümü askerdir, ama er ile general aynı mıdır? Tabii,

degildir. Çünkü general, er gibi ferd-i müfred (basit bir birey) degil, ferd-i camidir, yani

binlerce ere bedel bir ferttir. Iste, insan da, bilgisi arttıkça, Allah’ın lütf u keremi ile daha

yüksek rütbelere ulasır ve ferd-i cami halini alır. Miraçtaki bu yükselme, küresel bir

genisleme seklindedir. Bu nedenle, miraç etmis bir kimse her seyi kapsadıgı için,

kendisine sorulan her soruya cevap verebilir.

Bunu anlayabilmek için kitap okumak yeterli degildir. Bizzat yasamak gerekir. Onun için

bir siirimde:

“Hakk bilinmez ger okunsa bin kitâb

Mutlaka mürsit gerek, eyle sitab”

diye yazmıstım.

Herkesin miracı birbirinden farklıdır. Bu kural, peygamberler için de geçerlidir, salikler için

de...

Âdem’in miracı; Nuh’un, Ibrahim’in, Yunus’un veya Musa’nınkiyle aynı degildir. Âdem;

aglayarak, Nuh; tufanla, Ibrahim; atese atılmakla, Musa; Tuvâ Vâdisi’nde basından

geçenlerle, Yunus; balık karnında, Yusuf ise; zindanda kalmakla miracını tamamlamıstır.

Onun için, kimsenin sülûkî miracı da bir baskasınınkine benzemez. Herkesin miracı

kendine hastır.

Kitaplarda, Peygamberimiz’in, miraçta Allah’la doksan bin kelam ettigi yazılıdır. Namazın

da, Peygamberimiz’in miraçtan dönüsünden sonra kondugu bilinmektedir. Buralar isin sır

noktalarıdır ve ancak yasayanlar bilir. Bu sırları açıklamaya kalkanlardan, hayatını

kaybedenler çoktur. Çünkü, bunları yasamayanların anlaması ve kabullenmesi

imkânsızdır. Bu nedenle ehl-i tasavvufa, kendilerini saklamaları tavsiye edilir. Kime

nasipse, onlar baglanırlar. Bütün varlık Allah’ındır ve O’ndan baska varlık yoktur. Bu

nedenle kimse kendine varlık vermemeli, “Oldum” dememelidir. Kula yakısan olmak degil

ölmektir. Olmak, Allah’a yakısır. Allah, bazı noktalar için: “Sırdır” demisse, bize bu sırrı saklamak düser. Açıklarsa, O açıklar.

Birbirine zıt olan dört unsur insanda birlesmis ve hayatı meydana getirmistir. Örnegin:

su ve ates birbirinin etkisini yok ettigi halde, insanda böyle olmamakta, su atesi

söndürmemekte ve: “Zıtlar birlikte toplanamaz” kuralına ragmen insanda

birlesebilmektedir. Çünkü, “O iki denizi birbirine kavusmak üzere bırakıverdi, aralarında

birlesmelerini engelleyen bir berzah vardır” <55-19, 20> âyeti, âfaktaki gibi, enfüste de

caridir. Bu etki sonucu insanda; nese, zevk, bahtiyarlık, derman, genislik, inançlılık

ortaya çıkar ve kisiyi; “Kendimden baskası yok” düsüncesine götürür. Ancak bu

düsünce, ferdin yok olup, Hakk’ın baki kalmasını müncel olur. Geriye sadece Hakk

kalınca, her sey yerli yerine oturur, her seyin hakkı verilir. Neticede, insan, burada da

eski âlemindeki nesesini bulur. Iste: “Kalple ikrar, dille tasdik” dedikleri budur.

Kalp; âlem-i gaybe, lisan ise; âlem-i sühuda ait oldugu için, kalben ikrar; kâlû belâ’daki

hali, lisanen tasdik te; bu âlemdeki hali kabul ve onaylama anlamına gelir ki, bu: “O öyle

bir Allah’tır ki kendinden baska ilâh yoktur, gaybı ve asikârı bilir, o rahmanürrahimdir”

<59-22> âyetinin sırrına ermis olmak demektir. Anlamı: “Rahman ve Rahim’i dısarda da

müsahede ettik ve kâlû belâ’dakinin aynı oldugunu gördük”, yahut: “Içimizdeki kâlû

belâ’yı dısımıza çıkarttık” demektir. Böyle yapmakla: “Allah’a itaat edin, Resul’üne de

itaat edin” <64-12> gerçeklestirilmis, yani hem içteki Allah’a, hem de bu âlemdeki

Peygamber’e secde edilmis olur ki, namazda secdenin çift olmasının nedeni budur.

Kur’an’da da, kelime-i tevhit: “lâ ilâhe illallah muhammeden resûlullah” (Allah’tan baska

ilah yoktur, Muhammed O’nun resûlüdür) söylenmeden, yani Muhammed’i kabul

etmeden, selamete çıkmanın veya Müslüman olmanın mümkün olamayacagı

belirtilmektedir.

 Miraç konusunu, ehl-i seriatın ve kendisi miraç etmemis ehl-i hakikatin, tam anlamıyla

bilip, kavraması mümkün degildir. Bu nedenle bir kısmı bedeniyle uçtu derken, bir kısmı

ruhuyla uçtu diye açıklamaya çalısırlar. Allah, hem madde, hem mana âlemine hakimdir

ve hâdistir. Ind-i Ilahi’de (Allah’ın indinde) “Kün” dedigi anda, manadan madde

yapmaktadır. Bu olayı: “Yoktan var etti” diye anlatmaya çalısmak hatadır. Çünkü, yoktan

var olmaz. Var olan, manada var olandan meydana gelmistir. Bu isin göz açıp

kapayıncaya kadar bir süre içinde oldugunu Allah, Peygamberimiz’e miraçta göstermistir.

Bunu akılla izah etmek ve akla kabul ettirmek mümkün olmadıgı için tevile gidilir. Hazret-i

Ibrahim’in atese atılması olayı da bunun gibidir.

Herkes, nasıl olsa geldigi yere dönecektir. Bu isin bu âlemdeyken olmasına “Miraç”

denir. Çünkü gidip, yine geri gelinmektedir. Bunun gerçeklesebilmesi de nasip

meselesidir. Nasıl, ersiz ordu olmazsa, avamsız cemiyet olamayacagını da kabul etmek

lazımdır.

Bir insanın miraçtan, miraç ettiginden bahsedebilmesi için; önce uruc etmesi, sonra da

daireyi tamamlayarak, ilk baslangıç noktasına dönmüs olması gerekir. Zaten seyr-i sülûk

denen de bu, yani bir noktanın devrini tamamlayıp, daire seklinde görünmesidir. Buna:

“Hayat-ı ebedi” denir.

Hepimiz, milyonlarca yıl önce bir noktaydık. Geldik ve yine oraya gidiyoruz. Bu gelis,

gidisi: “Hayat” dedigimiz bu kısa süre içinde kafamızda gerçeklestirebilirsek ne mutlu

bize... Lahût, melekût, ceberût denen âlemler bu devran esnasında geçilen âlemlerdir.

Nokta diye bahsedilen varlık ta, insandan baska bir sey degildir. “Adını Âdem koyup,

emretti secde Âdem’e” dedigim de bu noktadır.

Peygamberin Miracı Nasıl Olmustur?

Miraç keyfiyeti Kur’an’da: “Kudretimize ait bazı âyetleri göstermek için kulunu gece vakti

Mescid-il Haram’dan etrafına bereket verdigimiz” <17-1> ayetiyle baslanarak anlatılır.

Burası çok mühimdir. Çünkü, miracın; iç âlemle, dıs âlemin vahdeti (birlesmesi) oldugunu

ifade eder. Rüyet, bu keyfiyetin sonucudur.

Iç âlem, yani gönül âlemi çok genis, buna karsılık dıs âlem çok dardır. Iç âlemin özeti;

Kalb-i Muhammedî, yani Mescid-ül Haram’dır. Bunun âfaktaki karsılıgı ise Mescid-ül

Aksa’dır. Enfüs te, âfak ta kendisi oldugundan, miraçtaki gezinti de kendinden kendine

olmustur.

Hazret-i Peygamber’in miracı, kendi vücudunda dolasmasıdır. Kâinat onun vücudu

(bedeni), enfüs te kendi ruhu oldugundan, bu ikisinin birlesmesi O’nun miracı olmustur.

Bu yüzden kendisine sorulan tüm sorulara hiç tereddüt etmeden cevap verebilmistir.

Kâinatla, ruhun vahdetine Hakk denir. Bunu: “Enfüsle âfakın veya kâinatla insanın

vahdeti Hakk’tır” diyerek de ifade edebiliriz. “Biz âyetlerimizi enfüste ve âfakta gösteririz

ki onların hak oldugunu açıkça görüp anlayabilesiniz” <41-53> âyeti bunu ifade eder.

Bizim buraları anlayamayısımızın nedeni, ayrı görüyor olmamızdır. Bedenden

kolaylasıverir.

Miraçta Hazret-i Peygamber’in görüstügü peygamberler, O’nun geçtigi mertebeleri ifade

eder. Her mertebe bir insanın hasroldugu basamaktır. Insan ancak o basamakları

tırmandıktan sonra aslına kavusabilir. Onun için salikler de, egitimleri süresince sabırlı

olup, her mertebenin hakkını vererek ilerlerler. Kimse bir anda bir yere ulasamaz.

Peygamberimiz miracında Allah’ı görmüstür. Onun için Mevlid’te de:

“Asikâre gördü Rabb-i izzeti

Ahirette öyle görür ümmeti”

denmektedir. Bu ifade, biz ahirete gidinceye kadar beklemeden, dünyayı ahiret yaparak

bu âlemde de Allah’ı görebiliriz anlamına gelir. Bu nasıl olur? “Ölmeden evvel ölünüz”

kuralını gerçeklestirerek...

Zahir uleması, “Sen olmasaydın, sen olmasaydın felekleri yaratmazdım”ı söylemelerine

ragmen bunun ne ifade ettigini tam ve dogru olarak anlayamadıkları için, miracı da

kavrayamazlar. Isin esası, O’nun kendi kendineyken, kendinde gezmesidir. Çünkü,

kâinat, O’nun, yani Hazret-i Peygamber’in cesedi durumundadır. Onun için de miraçta,

kendi ruhu kendi cesedinde dolasmıstır. Eger böyle olmasaydı: “Ben Âdem’in

hamurunda vardım” diyebilir miydi?

Var olan, ruh olan O’dur. Kâinat ise, O’nun cesedidir. Cismen kendinde buldu, ayna olup,

uyandı ve yine kendi kendine ayna oldu. Bana bunu rüyamda:

“Ayinedir bu âlem her sey Hakk ile kaim

Mir’at-ı Muhammed’ten Allah görünür daim”

beytiyle anlattılar. Onun için miraç: Kendi’nin Kendi’ne ayna olması ve Kendi’ni Kendi

aynasında görmesinden ibarettir ki, bunu da bir baska siirimde:

“Kendini kendinde bulur

Mutlak iken nokta olur

Âdem imis mazhar-ı Hakk”

diyerek anlatmaya çalısmıstım.

Iste, zahir ulemasının anlayamadıgı ve anlayamadıgı için de hem inanıp, hem

inanamadıgı miraç olayı budur. Bunu anlatmakta zorluk çekislerinin bir nedeni de, bana

da söyledikleri gibi: “Aman, daha ileri gitme kâfir olursun” korkusudur. Halbuki, her sey

O’dur, Kendi’dir. Nasıl biz istedigimiz anda kendi bedenimizde geziyor, istedigimiz yeri

kasıyor veya oksuyorsak, O da aynı seyi yapmıstır. Yukarda anlattıgımız sakk-el kamer

olayı da bunun gibidir.

Peygamberimiz’in, miracını seriat kitapları özet olarak:

“Bir gece yattıktan sonra Cebrail geldi. Gögsümü yardı. Kalbimi çıkardı. Temizledi. Içine iman

doldurup tekrar yerine koyduktan sonra ‘Bunun adı Burak’tır’ diyerek bir binit getirdi. Ben

bunun üzerine bindim ve Cebrail’le beraber yükselerek semaya ulastık. Semanın her

katında, davet edilip edilmedigim sorulduktan ve Cebrail her seferinde edildigimi söyledikten

sonra, birinci semada Âdem, ikinci semada Yahya ve Isa, üçüncü semada Yusuf, dördüncü

semada Idris, besinci semada Harun, altıncı semada Musa, yedinci semada Ibrahim ile

karsılasıp selamlastım. Daha sonra, bana, ötesine kimsenin geçemeyecegi sidre-i münteha,

dört nehir ve Beyt-i Mamur gösterildi. Bana sarap, süt ve bal dolu üç bardak sunuldu. Ben

süt dolu olanı aldım. Sonra bana günde elli vakit namaz emrolundu.

Dönüste Musa ile karsılastıgımda ne emrolundugunu sordu: Söyledim ve bana bunun çok

oldugunu azaltılmasını istememi söyledi. Önce kırka, sonra sırasıyla otuza, yirmiye, ona ve

nihayet bese inmesini Allah kabul etti. Musa daha da azaltılmasını iste dediyse de ben, artık

yüzüm olmadıgını söyledim ve günde bes vakitte kaldı.”

diyerek anlatmıstır.

Zahir ulemasının miraç hakkında anlattıkları bu Hadise dayanmaktadır. Onlara göre;

Peygamberimiz yükselmis, Âdem’den itibaren tüm peygamberleri görüp, konusmus,

Allah’a vasıl olmus, namazla vazifelendirilmis ve geri döndügünde yatagı hâlâ sıcakmıs...

Bunları bu sekilde anlattıktan sonra da miracı bedenen mi, yoksa ruhen mi yaptıgının

münakasasını yaparlar. Fakat, bu olayların, kendi içinde bir devran oldugunu ve

yatagından çıkmamıs bir insanın yatagının sıcak olması kadar tabii bir sey

olamayacagını, akıllarına bile getirmezler. Insanın bir oldugunu, o bir olan insanın

Muhammed olarak göründügünü ve bu gelis, gidisin Muhammed cismi içinde, yani

kendinden kendine oldugunu anlayamazlar.

Miraçta Cebrail bir yere kadar Hazret-i Peygamber’e refakat ettikten sonra, oradan

daha ileri gitmesine izin olmadıgını ve ondan sonra yalnız gitmek zorunda oldugunu

söyleyerek kendisini yalnız bırakmıstır. Cebrail, aklın mümessili oldugu için, kendi

hududunun Sidre-i Münteha’sında kalmıstır. Hazret-i Muhammed’in bundan sonraki

ilerleyisini saglayan Refref ’tir (Ask beygiri), yani asktır. Olayın bundan sonrası tıpkı bir

radar gibi, kendinden kendine olan bir alıs veristir. Onun için, geri döndügünde: ‘Beni

gören O’nu gördü’ demistir. Bu görüs aynen insanın aynada kendini görmesine benzer.

Ask, hudut tanımamasına ragmen, bir yere gelindiginde: “Dur yâ Muhammed, Rabb’in

namaz kılıyor” denmistir. Burada namazı kılan, dikkat edilirse Allah’tır, Muhammed

degildir. Âyette de: “Allah ve melekleri peygamber’e salât ederler. Ey iman edenler ona

salât edin, selâm verin ve teslim olun” <33-56> dendigine göre, namazdan gaye; sılaya

kavusmaktır.

Insan, asktan yaratılıp, aska miraç ettigi için Cebrail, akıl hududunun sonu olan sidre-i

münteha’ya gelindigi zaman: “Ben bir adım daha atarsam yanarım” demistir. Çünkü, akıl

mahluk, ask Hâliktir ve her sey o Hâlik’ten yaratılmıstır. Burada su soru akla gelebilir:

“Miraç olayı kendinden kendine cereyan ettigine göre, Hazret-i Peygamber’in miracında,

yol gösterici olarak Cebrail’e ihtiyaç var mıydı?” Vardı, çünkü kural; ikinin bir, birin iki

olması oldugundan, arada, bir baglayıcı bulunması gerekir. Cebrail’in devreye giris

nedeni budur. Yani, Cebrail, Muhammed ve Allah bir üçlü olusturmaktadır.

Niçin Miraç Edilir?

Biz, insan olarak bu âleme gelinceye kadar geçirdigimiz safahattan, yani bu âleme

gelinceye kadarki miracımızdan haberdar degiliz. Bu âleme geldikten sonra da yedi

yasına gelinceye kadar sorumluluk tasımıyoruz, çünkü o yasa kadar iyi ile kötüyü ayırt

edecek akıl seviyesine sahip degiliz.

Allah’ın, insanı yaratmasının nedeni; onun iyi yetisip, kendisine iftihar vesilesi olmasıdır.

Böyle oldugunda O, kulunu makam-ı Mahmud’a çıkartır ve Kendisi kuluna namaz kılmaya

baslar. Bunun örnegi, miracında Hazret-i Muhammed’e: “Dur yâ Muhammed, Rabbin

namazdadır” denmesidir.